Lato to czas wolnego – wakacje i urlopy wypełniają czas większości. Oczywiście są też tacy, którzy zamiast leniuchować biorą się za pracę sezonowe – zbieranie lub sprzedawanie owoców, praca jako kelner w nadmorskim barze, czy jako pomocnik na budowie. W końcu żadna praca nie hańbi, a czas wolny od szkoły lub uczelni to dobry moment na dorobienie sobie kilku złotych.
Wszystkich łączy jednak jedna sprawa. W wakacje mocno eksponujemy skórę na słońce. Krótkie spodenki lub spódnice, bluzki na krótki rękaw, letnie sukienki. To oczywiście nic niewłaściwego – przecież w lato nie będziemy chodzić w zimowych płaszczach.
Jednak nadmierna ekspozycja na słońce, czy wyręczanie naszej gwiazdy za pomocą solarium niesie za sobą ryzyko czerniaka.
Co to jest czerniak?
Czerniak to choroba nowotworowa, zwykle złośliwa. Atakuje komórki barwnikowe naszej skóry – melanocyty. Może także atakować inne części ciała – np. błony śluzowe gałki ocznej.
Przejawy czerniaka
Czerniak to nowotwór, który najczęściej atakuje naszą skórę. Jego pierwszych objawów należy więc na niej szukać.
Głównie działa na niezmienionej skórze, czyli takiej, która nie posiada znamion, czy pieprzyków. Wtedy objawem czerniaka może być pojawienie się nowego znamienia.
Nie każde nowe znamię jest jednak czerniakiem. Nowopowstałe znamiona należy obserwować. Jeśli nie ulega ono zmianom, takich jak zmiana kształtu czy koloru wszystko jest w porządku. Jeśli się zmienia należy skontaktować się z dermatologiem.
Czasami czerniak atakuje już powstałe pieprzyki. W ich przypadku jest jak z nowymi – jeśli ulegają zmianom należy skontaktować się z specjalistą.
Inne objawy czerniaka
Znamię, które jest pod wpływem działania czerniaka uwypukla się i rośnie. Dodatkowo na skórze mogą pojawić się owrzodzenia i krwawienie. Jednym z symptomów może być również pieczenie i swędzenie w obrębie zmian.
Leczenie
Podstawą leczenie jest działanie chirurgiczne. Wcześnie wykryte zmiany po biopsji i potwierdzeniu diagnozy można wyciąć. Wycina się wtedy zmiany na skórze oraz pewną część wokół skóry, która może być zainfekowana przez wzgląd na sąsiedztwo.
Ta metoda działa jednak tylko we wczesnym stadium. Jeśli trafimy do lekarza zbyt późno pozostaje tylko radio- i chemioterapia.
Jak uniknąć czerniaka?
Profilaktyka przed czerniakiem nie jest rzeczą trudną. Jednak wiele osób nie stosuje się do niej, błędnie myśląc, że to takie działania są niezbyt skuteczne.
Rzeczywistość jest jednak inna.
Po pierwsze należy unikać zbytniej ekspozycji na promieniowanie UV skóry, zwłaszcza w miejscach wrodzonych zmian skórnych to jest znamion i pieprzyków. Do ochrony skóry niezmienionej wystarczą kremy z filtrem i przebywanie w cieniu podczas godzin południowych, kiedy słońce jest najmocniejsze. Co do ochrony pieprzyków i znamion wystarczy je zakryć ubraniem. Kiedy jednak jest to niemożliwe przez fakt umiejscowienia ich w widocznych miejscach – szyja, ramiona, dekolt czy nawet twarz – wystarczy plaster. Kawałek zwykłego plastra należy przykleić do pieprzyka. To zapewni mu osłonę przed nadmiernym działaniem słońca.
Po drugie – należy osłaniać głowę i oczy. Najlepiej kapeluszem i okularami z filtrem UV.
Po trzecie – należy się wstrzymać z wizytami w solarium. W tych miejscach dłuższa ekspozycja sprzyja poparzeniom, a one z kolei zmianom nowotworowym. Miłośniczki i miłośnicy solarium są jednymi z najbardziej zagrożonych czerniakiem.
Kto jest w grupie ryzyka?
W zasadzie wszyscy, bo wszyscy jesteśmy narażeni na ekspozycję słońca. Jednak osoby, które częściej przebywają na słońcu, chodzą do solarium i nie stosują stosownych środków ochrony są bardziej narażone. Zwłaszcza, jeśli naturalnie, od urodzenia mają wiele znamion.
